Jaki olej wybrać do silnika?

Każdy kierowca powinien wiedzieć jak ważny w prawidłowym funkcjonowaniu jego samochodu jest olej. Jest wiele czynników, na które należy zwrócić uwagę wybierając go w sklepie. Nie olewaj tej sprawy, bo w ten sposób możesz doprowadzić do wielu usterek a w najgorszym przypadku uśmiercisz swoje auto zacierając silnik. Jaki więc wybrać olej do silnika? Na co należy zwrócić uwagę? Jak wygląda klasyfikacja olejów?

Z czego składa się olej?

Olej silnikowy składa się z bazy olejowej. Stanowi ona około 80% jego składu. Przez bardzo długi okres w motoryzacji stosowano tylko i wyłącznie oleje mineralne, w których baza olejowa pochodziła z uszlachetnionych destylatów ropy naftowej. Wraz z rozwojem branży pojawiły się oleje półsyntetyczne, w których baza olejowa była mieszanką uszlachetnionych destylatów ropy naftowej i produktów syntezy chemicznej. Oleje silnikowe, które obecnie są dostępne na rynku to oleje w pełni syntetyczne co oznacza, że ich baza olejowa składa się w stu procentach z produktów syntezy chemicznej. Kolejnym składnikiem oleju silnikowego są regulatory lepkości. Stanowią one 6% jego składu. Lepkość to jeden z ważniejszych parametrów, na który powinniśmy zwracać uwagę. Określa on zachowanie oleju silnikowego w danej temperaturze, dzięki czemu olej zachowuje się tak samo stabilnie w wysokiej oraz niskiej temperaturze, ale ma on niewiele wspólnego z gęstością. 14% składu oleju silnikowego stanowią dodatki uszlachetniające, które mają za zadanie neutralizacje produktów spalania, ochronę elementów silnika i ograniczenie powstawania osadów oraz środki zapobiegające pienieniu się oleju silnikowego.

Czy się różnią oleje?

Oleje silnikowe różnią się od siebie między innymi klasą jakości, która oznacza przeznaczenie oraz stopień zaawansowania technicznego oleju. Postępujemy według tego parametru nie wiedząc jaki olej silnikowy wybrać oraz nie posiadamy instrukcji od producenta, w której zostały określone normy, jakie ma spełniać olej silnikowy. Kolejny parametr, którym różnią się od siebie oleje to klasa lepkości. Oznacza ona płynność oleju w różnych temperaturach. Liczba zasadowa TBN to kolejny parametr, którym różnią się oleje – neutralizuje on kwaśne produkty spalania. Ostatnim parametrem jest rodzaj bazy olejowej, o którym pisaliśmy wcześniej. Przyjrzyjmy się bliżej poszczególnym parametrom.

Pamiętaj, aby zawsze stosować się do norm producenta

Norma producenta

Najczęściej producenci samochodów narzucają nam jaki olej silnikowy najlepiej stosować do naszego modelu samochodu podając jego specyfikację w instrukcji samochodu. Często spotyka się również, że producent zamiast specyfikacji oleju podaje konkretnego producenta olejów lub olej silnikowy własnej marki. Do marek, które posiadają własne normy należą: BMW, Mercedes, Renault oraz Volkswagen. Jak wygląda ogólna specyfikacja a jak specyficzna? Ogólna może wyglądać następująco: 10W40, a specyficzna dla danego producenta może wyglądać tak: VW 500.00. Jeśli nasz samochód ma określoną normę powinniśmy się do niej zastosować.

Klasa jakości

Jeśli producent nie podaje własnych norm olejowych klasa jakości powinna być pierwszym parametrem, który weźmiemy pod uwagę. ACEA ujednoliciło system oznaczania przeznaczenia oleju i stopnia jego zaawansowania technicznego. Oznaczenie składa się z litery oraz cyfry. Pierwsza jest litera i oznacza ona, do jakiego typu silnika dedykowany jest olej. Kolejno literą A – silnik benzynowy, literą B – silnik diesla, literą C – silnik diesla z filtrem DPF. Cyfra za jedną z podanych liter oznacza klasę jakości. Niektóre oleje mogą mieć podwójne oznaczenie np. A3/B4 co oznacza, że dany olej nadaje się do obu rodzajów silnika. Producenci zazwyczaj podają w książce obsługi samochodu klasę jakości.

Klasa lepkości

Jeśli producenci proponują klasę lepkości jako właściciele samochodu powinniśmy się do niej zastosować. SAE ustandaryzowało system oznaczania lepkości olejów samochodowych. Dotyczy to płynności oleju w różnych temperaturach. Przyjrzyjmy się bliżej konkretnemu oznaczeniu ogólnemu np. 10W40. Litera W oznacza, że mamy do czynienia z olejem całorocznym a liczba znajdująca się po lewej stronie literki oznacza płynność oleju w niskich temperaturach tak zwana lepkość zimowa. Im niższa jest ta cyfra, tym lepiej zachowuje się olej w niskich temperaturach. 0W oznacza, że olej silnikowy pozwala na uruchomienie auta przy temperaturze -35 stopni. Olej silnikowy każdej kolejnej klasy 5W, 10W, 15W itd. umożliwiają uruchomienie samochodu przy temperaturze o 5 stopni wyższej. Liczba stojąca po prawej stronie literki oznacza płynność oleju w wysokich temperaturach tak zwana lepkość letnia. Im wyższa liczba, tym większa lepkość oleju co oznacza, że jest gęstszy w wysokich temperaturach. To z kolei sprawia, że tarcia elementów silnika są mniejsze i w rezultacie ich zużycie też maleje. Najczęściej używa się oleju do silnika o parametrach 10W40 oraz olej 5W30.

Marka producenta oleju

Opinia w internecie na temat danego producenta oleju to nie wszystko. Warto za każdym razem przyjrzeć się podanym parametrom jak również tym, które przedstawimy za chwilę. Znajdziecie je na karcie technicznej a są to: wskaźnik lepkości VI (Viscosity Index) – ten wskaźnik informuje nas o zmianach lepkości oleju wraz z temperaturą. Dobre oleje mają podany wskaźnik na poziomie 180, zwykłe 140, a najgorsze w okolicach 100. Liczba zasadowa TBN (Total Base Number) – ten parametr informuje nas o zawartości dodatków alkalicznych w oleju, czyli takich, które neutralizują kwaśne produkty spalania np. siarkę. Im wyższy numer TBN to większa pewność dłuższej neutralizacji zanieczyszczeń. Baza olejowa – to parametr, o którym już wspominaliśmy. Silniki możemy podzielić na pięć grup pod względem tego parametru. I i II grupa to oleje mineralne, III to oleje wykonane w technologii syntetycznej, IV to oleje syntetyczne a V grupa to oleje syntetyczne oparte na innych technologiach. Oleje z grupy IV oraz V mają o wiele lepsze parametry od olei z pozostałych grup.

Przy wyborze oleju sprawdź wszystkie parametry

Jaki olej do silnika benzynowego?

Do kilkunastoletnich silników benzynowych stosuje się zazwyczaj oleje półsyntetyczne. Jeżeli chodzi o nowe samochody z silnikiem downsizingowym wymagają one syntetycznych olei najwyższej jakości. Z kolei przy takiego rodzaju silnika benzynowego nie zaleca się olejów mineralnych. Jeżeli posiadamy auto z instalacją gazową powinniśmy stosować specjalny olej dedykowany do samochodów z LPG. W przeciwieństwie do zasilania benzyną, zasilanie LPG powoduje znacznie większą temperaturę. Oleje te są droższe, ale zapewniają lepszą odporność i właściwości smarne.

Jaki olej do silnika wysokoprężnego?

Jeśli chodzi o wysokoprężne silniki starszego typu możemy do nich stosować te same oleje silnikowe co do silników benzynowych. W przypadku nowoczesnych silników turbodiesla należy zastosować dobre jakościowo oleje syntetyczne odpowiednie dla aut z turbosprężarkami. W przypadku diesla należy mieć na uwadze również stopnień rozbudowania układu oczyszczania spalin, ponieważ do aut wyposażonych w filtry cząstek stałych produkowane są specjalne oleje silnikowe tzw. niskopopiołowe. Według klasyfikacji ACEA mają one oznaczenia C1, C2, C3 oraz C4. Wymienione oleje silnikowe zapobiegają przedwczesnemu zapychaniu się filtra DPF.

Jaki olej do silnika z dużym przebiegiem?

Jeżeli chodzi o samochody, które posiadają duży lub bardzo duży przebieg możemy do nich stosować olej silnikowy taki sam, jaki był dotychczas stosowany, czyli półsyntetyczny lub syntetyczny. Alternatywną opcją jest zastosowanie oleju takiego jak dotychczas, ale o zwiększonej lepkości, czyli 10W60 zamiast popularnego 10W40. Zwiększenie lepkości może spowodować, że nasz samochód będzie zużywał mniej oleju silnikowego oraz ściszyć pracę silnika.

Poziom oleju sprawdzamy parkując na równym podłożu oraz przy zimnym silniku

Jak często wymieniać olej?

Przy wymienianiu oleju powinniśmy trzymać się zaleceń producenta samochodu i dokonywać wymiany tak często jak zostało to napisane w instrukcji dołączonej do samochodu. Jeśli nie jesteśmy pewni możemy zapytać naszego mechanika. Ogólne zalecenia są takie, aby wymienić olej przynajmniej raz w roku lub co 10-15 tys. km. Jeżeli nie wiesz, jaki wybrać olej wśród tylu dostępnych na rynku olejów silnikowych wróć na początek tego artykułu i przeczytaj go ponownie.

Mamy nadzieję, że ten artykuł okazał się pomocny i w przyszłości nie będziecie zastanawiać się przy wyborze oleju silnikowego. Pamiętajcie, że to olej zapobiega szybszej eksploatacji silnika, odpowiada za zużycie części, smarowania, stan techniczny auta. Od niego zależy prawidłowe działanie oraz żywotność auta. Zachęcamy do przeczytania pozostałych artykułów znajdujących się na naszym blogu.